Αναλυτικά αποτελέσματα της έρευνας εξακρίβωσης των αντιλήψεων της κυπριακής κοινωνίας σε σχέση με τη διαφθορά

9 Δεκεμβρίου 2011

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Εκδήλωση με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Διαφθοράς και παρουσίαση των πορισμάτων της 2ης έρευνας της “Διαφάνειας Κύπρος” για τις αντιλήψεις Κύπριων πολιτών αναφορικά με την διαφθορά.

Τα αναλυτικά αποτελέσματα της έρευνας εξακρίβωσης των αντιλήψεων της κυπριακής κοινωνίας σε σχέση με τη διαφθορά παρουσιαστήκαν σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο κτήριο της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου στις 9 Δεκεμβρίου 2011 και ώρα 17.30 με αφορμή την «Παγκόσμια Ημέρα κατά της Διαφθοράς». Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών μετά από πρόταση της «Διεθνούς Διαφάνειας», της μοναδικής Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης με στόχο την καταπολέμηση της διαφθοράς, καθιέρωσε με ομόφωνη απόφαση της Γενικής Συνέλευσης, την 9η Δεκεμβρίου, ως «Παγκόσμια Ημέρα κατά της Διαφθοράς».

Η εκδήλωση οργανώθηκε από τη Διαφάνεια Κύπρος, και το γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στη Κύπρο. Εκτός από την παρουσίαση των αποτελεσμάτων στόχος της εκδήλωσης ήταν η ενημέρωση της κοινής γνώμης για τα τρέχοντα θέματα σε σχέση με τη διαφθορά τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο με στόχο την περαιτέρω ευαισθητοποίηση και κατανόηση των συνεπειών που η διαφθορά έχει την σημερινή εποχή. Την εκδήλωση παρακολούθησαν τόσο επαγγελματίες όπως λογιστές, νομικοί, ερευνητές, δημοσιογράφοι όσο πλήθος κόσμου. Εισηγήσεις στην εκδήλωση έκαναν εκτός από την Καθ. Μαρία Κραμβιά- Καπαρδή η οποία παρουσίασε τα αποτελέσματα της έρευνας, ο επικεφαλής του γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στη Κύπρο, Τάσσος Γεωργίου, η Susan Delja εκ μέρους της Αμερικανικής πρεσβείας στη Κύπρο, και ο Εκτελεστικός Διευθυντής του Κυπριακού Οργανισμού Κέντρων Νεότητας, Νικόλας Νικολαΐδης.

Η «Διαφάνεια Κύπρος» (ΔΚ) είναι ένας μη κυβερνητικός οργανισμός με διεθνή χαρακτήρα, οποίος συνεργάζεται με τον διεθνή Οργανισμό «Διεθνής Διαφάνεια, ΔΔ» που έχει την έδρα του στο Βερολίνο της Γερμανίας,. Η ΔΚ ακολουθεί και εφαρμόζει την γενική πολιτική και στρατηγική της «Διεθνούς Διαφάνειας», ως καθορίζεται από τα ιδρυτικά της έγραφα.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

CORRUPTION SURVEY RESULTS_en

TI_CY_Press

charts_gr

Σε μία προσπάθεια εξακρίβωσης των αντιλήψεων της κυπριακής κοινωνίας σε σχέση με τη διαφθορά, 1521 Κύπριοι πολίτες συμμετείχαν μεταξύ των μηνών Σεπτέμβριου 2011 και Οκτώβριου 2011 στη 2η έρευνα για το επίπεδο της διαφθοράς στη Κύπρο. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την οργάνωση “Διαφάνεια Κύπρος” με την συμβολή των φοιτητών του μαθήματος “Επιχειρηματική Ηθική” του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου.

Διαφθορά είναι όταν ένα άτομο ή μια ομάδα είναι ένοχη διαφθοράς, εάν αποδέχεται χρήματα ή άλλη αξία για να πράξει κάτι που η ίδια έχει την υποχρέωση να πράξει ούτως ή άλλως, ή να εξασκήσει τη διακριτική της ευχέρεια για ανάρμοστο λόγο ή όπου παραβιάζεται η αρχή της ισότητας (όμοια αντιμετώπιση, όμοιας κατάστασης και ανόμοια αντιμετώπιση ανόμοια κατάσταση).

Η Διαφθορά μπορεί να χωριστεί σε τέσσερεις κατηγορίες: σύγκρουση συμφερόντων, δωροδοκία, παράνομα φιλοδωρήματα και ο οικονομικός εκβιασμός.

Στην έρευνα συμμετείχαν 52% γυναίκες και 48% άντρες, κάλυψε ηλικιακές ομάδες από 18 ετών μέχρι συνταξιούχους από τους οποίους 51% εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα, 16% στο δημόσιο, 24% δεν εργάζονται, ενώ 9% εργάζονται σε ημικρατικούς οργανισμούς. Τέλος, 34% είναι απόφοιτοι μέσης εκπαίδευσης, 37% τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και 29% κάτοχοι μεταπτυχιακού πανεπιστημιακού τίτλου. Φέτος σε σχέση με το δείγμα της πρώτης έρευνας η οποία πραγματοποιήθηκε το 2010 υπάρχουν λιγότεροι δημόσιοι υπάλληλοι, περισσότερες γυναίκες και είναι το επίπεδο μόρφωσης είναι ανώτερο.

Τα αποτελέσματα της έρευνας καταδεικνύουν ότι η διαφθορά στην Κύπρο θεωρείται από την μεγάλη πλειοψηφία των συμμετασχόντων (86%) ως ένα σοβαρότατο πρόβλημα και ότι παράλληλα θα αυξηθεί λόγο της οικονομικής κρίσης (79%). Η πλειοψηφία (93%) των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η δωροδοκία ή/και η κατάχρηση εξουσίας για προσωπικό όφελος υπάρχει και είναι διαδομένη περισσότερο στους πολιτικούς σε εθνικό επίπεδο, σε δεύτερο επίπεδο στους κρατικούς λειτουργούς που αναθέτουν δημόσιες προσφορές (92%) και τρίτο στην αστυνομία (90%). Στην περσινή 1η έρευνα ήταν η ίδια τριάδα αλλά σε διαφορετική σειρά. Δες σχεδιάγραμμα 1

Σχεδιάγραμμα 1

Αναφορικά με το τι θεωρούν ότι η διαφθορά διαφαίνεται ότι στην 2η έρευνα συγκριτικά με την πρώτη, το κοινό είναι πιο ευαισθητοποιημένο (δες σχεδιάγραμμα 2). Συγκεκριμένα στην πρώτη έρευνα, σχεδόν 4 στους 10 δεν θεωρούσαν διαφθορά την ανταμοιβή με ποσό χρημάτων ή άλλο αντάλλαγμα για απόκτηση πτυχίου ή άλλου ακαδημαϊκού προσόντος ή απόκτηση άδειας οδήγησης ενώ φέτος είναι 1 στους 10.

Σχεδιάγραμμα 2

Με βάση την έρευνα, γενεσιουργοί παράγοντες για την διαφθορά θεωρούνται: η ατιμωρησία για την διαφθορά (84%), η ελάχιστη προσπάθεια από τους πολιτικούς (κυβέρνηση και κοινοβούλιο) για την καταπολέμηση της διαφθοράς (84%), η αναξιοκρατία και το ρουσφέτι που χαρακτηρίζει τους διορισμούς στην δημόσια υπηρεσία (82%) και η αποδοχή ότι η διαφθορά είναι μέρος της καθημερινής μας ζωής (81%).

Όσο αφορά την ευθύνη για την καταπολέμηση/αποτροπή της διαφθοράς, 84% πιστεύει ότι είναι ευθύνη της κυβέρνησης, 81% όλων των πολιτικών κομμάτων και βουλευτών, 80% της αστυνομίας.

Η διαφθορά στην κοινωνία θεωρείται παγκόσμια και ιδιαίτερα στη Ευρωπαϊκή Ένωση ένα πολύ σοβαρό φαινόμενο. Στη Κύπρο, παρόλο που έχουν ληφθεί μερικά νομοθετικά και άλλα μέτρα, η γάγγραινα της διαφθοράς συνεχίζει να μαστίζει την πολιτική ζωή, τον δημόσιο τομέα αλλά και τον ιδιωτικό. Το πολυδιάστατο κόστος της διαφοράς επηρεάζει αρνητικά και βλάπτει όλους τους πολίτες με επίκεντρο τους κοινωνικά ασθενέστερους, αυξάνει την φτώχια και διευρύνει τις ανισότητες.

• Mειώνει τον ανταγωνισμό και την αποτελεσματικότητα

• Μειώνει τα επίπεδα των επενδύσεων

• Μειώνει τα δημόσια έσοδα για βασικά αγαθά και υπηρεσίες

• Αυξάνει τις δημόσιες δαπάνες

• Μειώνει τα επίπεδα ανάπτυξης

• Μειώνει τα επίπεδα απασχόλησης του ιδιωτικού τομέα

• Επιδεινώνει την φτώχεια και την ανισότητα

• Μειώνει την παραγωγικότητα και αποθαρρύνει την καινοτομία

• Συμβάλει στην αύξηση δεικτών εγκληματικότητας

Η θέση της Κύπρου στον Δείκτη Αντίληψης της Διαφθοράς 2011 της Διεθνής Διαφάνειας ήταν 30η από 28η που ήταν το 2010.

Αποστολή της «Διαφάνεια Κύπρος» είναι να συνεισφέρει στην ενδυνάμωση της κοινωνίας και να βελτιώσει την ποιότητα της δημόσιας και ιδιωτικής διακυβέρνησης στην Κύπρο, προωθώντας την διαφάνεια, την ακεραιότητα καθώς και την ανάληψη ευθύνης. Μερικές από τις προτεραιότητες είναι η αύξηση της αντίληψης του κοινού για τις επιπτώσεις της διαφοράς, και η ενδυνάμωση καθώς και η ενθάρρυνση των πολιτών στο να συμμετέχουν στην καταπολέμηση της διαφθοράς.

Η Διαφάνεια Κύπρος έχει προτείνει κάποια αρχικά μέτρα κατά της διαφθοράς, όπως :

• Να εφαρμοστεί ορθά μια νομοθεσία Πόθεν Έσχες και να υπάρχει πλήρες διαφάνεια

• Να δημιουργηθεί μια αρχή κατά της διαφθοράς (Independent commission against corruption) όπως έχουν πολλές χώρες

• Η θεσμοθετηθεί νομοθεσία για προστασίας του πληροφοριοδότη όπως πρότεινε και η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και μερικά χρόνια.

Η ΔΚ δεν διερευνά υποθέσεις διαφθοράς αλλά καταγράφει διάφορες υποθέσεις, όπου χρειάζεται ενημερώνει την Διεθνής Διαφάνεια και όταν λάβει παράπονα ή καταγγελίες διαφθοράς τα προωθεί στα αρμόδια κρατικά σώματα όπως Αστυνομία, Γενικό Ελεγκτή της Δημοκρατίας, Υπουργείο Εσωτερικών κλπ.